IJsbrand Straatman richtte samen met zijn vader Ab Straatman The Healthy Heart op. In hun 6 weekse cursus – die wetenschappelijk helemaal dichtgetimmerd is – leer je alle essentiële levensstijlveranderingen, waarmee je je cholesterol verlaagt, meer energie krijgt en je hart versterkt. “De missie van The Healthy Heart is om hart- en vaatziekten in Nederland te elimineren en mensen te helpen hun gezondheid in eigen hand te nemen.” Benieuwd? Je kunt gratis hun basisweek volgen! Ik ging met IJsbrand in gesprek over de vooroordelen over vegan zijn als man, het ideale dieet en de redenen om vegan te worden.
Waarom ben je vegan geworden?
Ik ben vegetarisch opgevoed en ik ben me altijd bewust geweest van dierenwelzijn. Toen ik ging studeren en op kamers ging wonen heb ik wel een tijd vlees gegeten. Uit nieuwsgierigheid. Op een gegeven moment ging ik meer lezen over de milieu-impact van het eten van vlees. En tegelijkertijd voelde het ook best raar om het lichaam van een ander dier op te eten. Ik ging me ook verdiepen in het gezondheidsaspect. De cijfers logen er niet om. Vlees eten maakt je niet gezonder. Ik heb ook altijd veel gesport en ik kwam erachter dat ik veel sneller herstel als ik plantaardig eet. Win-win-win-win dus. Ik ben toen steeds minder dierlijke producten gaan eten.
Waarom ben je je zo gaan verdiepen in gezondheid?
Ik ben altijd gefascineerd geweest door gezondheid. Door hoe ongezond onze maatschappij eigenlijk is. Er zijn ontzettend veel mensen met gezondheidsproblemen, variërend van hart-en-vaat ziekten, kanker, diabetes en weinig energie. Ik ging op zoek wat daaraan ten grondslag ligt. Al snel kwam ik terecht bij voeding, beweging en stress-management; de kernoorzaken van deze aandoeningen.
Wat is voor jou gezonde voeding?
Ik maak altijd een onderscheid tussen minst en meest optimaal. Dan kun je voor jezelf kiezen wat voor jou werkt. Het gezondste dieet is wat jij op lange termijn volhoudt, denk ik. Optimaal is wat mij betreft hoogwaardige, plantaardige voeding. Dus geen geraffineerde producten en veel groenten, fruit, peulvruchten, noten en zaden. Zowel voor ziektepreventie als zo oud mogelijk worden. En daarvoor ligt ook veel bewijs bij wetenschappelijke onderzoeken.
Wat zijn die geraffineerde producten?
Suiker, bloem, olie. Alles waar het oorspronkelijke product significant veranderd is.
Maar olie is toch best gezond?
Vroeger dachten mensen ook dat suiker prima is om te eten. Olie is net als suiker sterk geraffineerd. Om een suikerklontje te maken heb je 3 meter suikerrietplant nodig. Er blijft dan niks meer over van de vezels en andere nutriënten. Met olie hetzelfde. Er blijft alleen puur vet over waar weinig noemenswaardige voedingsstoffen inzitten. Tuurlijk kun je het af en toe eten als scheutje over je salade, maar wat mij betreft is het niet optimaal. Ik kook thuis zonder toegevoegde olie, maar als ik ergens anders eet dan vind ik het prima als er wat olijfolie inzit. Het gaat mij erom de verwarring weg te nemen. Voor een meest optimaal dieet laat je olie weg, maar eet jij veel groenten en fruit en af en toe wat olie erbij, dan is er natuurlijk helemaal niks aan de hand en eet je nog steeds gezond. Maar ben je ernstig ziek, laat die olie dan weg en geef je lichaam de kans gezonder te worden.
Heb je weleens te maken met vooroordelen als vegan man?
Zeker! Toen ik vegetariër was had ik dat al een beetje. Het wordt toch vaak gezien als iets vrouwelijks. Ik stoor me weleens aan een bier reclame waarbij mannen ergens achteraan rennen en dan een enorm stuk vlees barbecueën en daar bier bij drinken. En dan zijn het ‘echte mannen’. Het idee heerst dat het mannelijk is om vlees te eten. Als je naar de cijfers kijkt is het tegenovergestelde waar. Vleeseters krijgen veel vaker te maken met impotentie. Een enorm percentage van mannen boven de 40 heeft erectieproblemen en een groot deel daarvan is omdat de kleinste slagader naar je geslachtsdeel gaat en door het vlees te eten slippen je aderen sneller dicht, waardoor het moeilijker is om een erectie te krijgen.
Hoe komt het volgens jou dan dat vlees met mannelijkheid wordt geassocieerd?
Als je terugkrijgt in de geschiedenis dan was een van de eerste nutriënten die ontdekt werd proteïne. Dat werd ook wel de bouwsteen van het leven genoemd, en dat is het ook. Alles wat leeft heeft proteïne, ook planten. Inmiddels is de wetenschap veel verder. Proteïne is belangrijk, maar je krijgt het overal uit.
Jij sport zelf veel. Moet je dan niet opletten dat je genoeg proteïne binnenkrijgt?
Ik denk het niet. Je hebt nu heel veel sporters die daar bang voor zijn. Op zich zit daar een heel natuurlijk systeem in. Als je meer sport dan verbrand je meer calorieën. Je hebt meer honger, je gaat meer eten, dus krijgt ook overal meer van binnen. Voor proteïne kun je ook heel makkelijk uitrekenen wat optimaal is voor jouw lichaam. Suiker en vet kun je opslaan in je lijf, maar proteïne niet. Dus dat ga je uitscheiden via je lever en nieren. Hoeveel je nodig hebt verschilt per mens tussen de 8% en 12% van je totale aantal calorieën. Veel sporters denken dat ze meer nodig hebben, nemen ook meer en belasten dan hun lever en nieren. Die organen moeten keihard werken om al die extra proteïnen uit te scheiden.
Stel je voor dat je totaal nooit op je proteïne let en dus ook weinig bonen, noten, tofu etc. eet?
Hoe ziet bij jou een gemiddelde dag eruit?
Heel simpel. Ik houd ervan hele gemakkelijke en snelle recepten te maken. Als je je dieet richt op onbewerkte plantaardige voeding dan wordt koken heel makkelijk.
Onbijt: smoothie met banaan, havermout, bessen, rauwe cacao (kick) of havermout of volkorenbrood met spread.
Lunch: broodje met hummus of scrambled tofu, avocado, olijven, spinazie, limoentje. Ik bouw er een taartje van.
Avond: volkoren pasta of rijst met groenten, wraps met bonen en zoete aardappel of curry.
Snack: notenmix (studentenhaver) Ik weet als ik honger krijg, dat ik minder rationeel kan denken. Als ik dan zo’n handje studentenhaver neem dan kan ik weer ‘normaal’ denken en gezonde keuzes blijven maken.
Je hebt THH opgestart. Hoe heb je van je passie je werk gemaakt? Hoe heb je dat verwezenlijkt?
Het is best geleidelijk gegaan. Ik vond dit een heel leuk onderwerp en ben dus heel veel gaan lezen. Er zit een groot gat tussen wat mensen doen en willen. Iedereen wil oud worden en gezond zijn, maar om hier werkelijk energie in te steken is lastiger. Je ziet wel dat mensen gezonder gaan eten, maar er is nog veel te doen. Ik wil echt vervulling krijgen van mijn werk en er was geen organisatie waar ik bij aan kon sluiten waar ik dit gevoel van kreeg. Van THH krijg ik echt veel energie én ik draag mijn steentje bij.
Waar word je zelf gelukkig van?
Sporten, vrienden, strand, mijn werk en mensen gezonder maken.
Kun je wat lees- en kijkvoer aanbevelen?
Forks over knives – voor je gezondheid
Cowspiracy – voor het milieu
Earthlings – voor de dieren
Nutritionfacts.org is mijn bijbel. Daar zoek ik alles op. Dr. Michael Greger zijn levensmissie is om al het wetenschappelijk onderzoek – dat vaak in een stoffig hoekje belandt – online te zetten in makkelijk te begrijpen filmpjes.
Nog een laatste tip?
Het is niet een alles en niets verhaal. Ik heb er zelf ook een jaar over gedaan om plantaardig te eten. Vaak hebben mensen het idee dat het alles of niets moet zijn en dat zorgt ervoor dat mensen helemaal niets doen. Zo van: ik probeer het een week, het lukt niet, BAM, ik ga weer allemaal troep eten. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat iedere keer dat jij een gezonde keuzes maakt dit zorgt voor gezondheidsvoordelen. Je kunt heel rustig op je eigen tempo gezonder gaan eten.
Scrambled tofu met toast
Voor 2-3 personen
1 blok silken tofu, uitgelekt
2 tenen knoflook, fijngehakt
1 kleine rode ui, fijngesneden
1 bakje champignons, in plakjes
Kruiden
3 el edelgistvlokken
1 tl komijnpoeder
1 tl paprikapoeder
1 tl zout
1/2 tl kurkumapoeder
1 el sojasaus of tamari
Om mee te serveren: (geroosterd) brood, tahin en komkommer of tomaat
Verhit in een bakpan 1 el sojasaus en 1 el water en bak de knoflook en ui 3 minuten. Voeg de champignons toe en bak 2 minuten mee. Schep het mengsel in een kommetje. Doe de tofu en kruidenmix in de pan en bak ongeveer 5 minuten op middelhoog vuur. Mix het champignonmengsel erdoor. Voeg eventueel meer zout en peper toe naar smaak.
Serveer op een toast met een laagje tahin en versier met tomaat of komkommer.
X Jolijn
Is zo’n blok tofu ook niet een heel bewerkt produkt. Net als de sojasaus met veel zout? En de edelgistvlokken? Maakt voor mij verder niet uit hoor. Ik eet alleen nog maar in mn hoofd gezond ?
Wat doe je met de tofu? Prakken of snijden? Dat is me niets helemaal duidelijk. Verder een interessant interview!
Interessant en leuk intervieuw! Ik schrok wel een beetje van het stukje over olie, Ik gebruik best wat olijfolie, of andere soort olies(van de reformwinkel) Over mijn gerechten..
Ja dat had ik ook met de olie! En olie helemaal weglaten hoe doe je dat? Waar bak je dan mee? Daar ben ik eigenlijk wel heel benieuwd naar.
Groetjes Eliza
Ha Eliza,
Zelf bak ik best vaak in een scheutje water of tamari/sojasaus. Dat gaat echt prima met wokschotels of groenten. Je hoeft olie natuurlijk ook niet helemaal weg te laten. Als je je er bewust van bent dat het een geraffineerd product is dan kun je er mee minderen en het af en toe over salades of iets anders gebruiken.
Dank je wel Jolijn! Met water ga ik eens proberen, ik ben benieuwd!
Groetjes Eliza
Ja. Ik denk dat veel mensen hier niet van op de hoogte zijn (ik ook pas sinds kort). Maar het is wel heel logisch. Het is een enorm bewerkt product met bijna alleen maar vet. Je hoeft het natuurlijk niet helemaal weg te laten, maar er voorzichtig mee om gaan is denk ik wel verstandig. X
Leuk intervieuw, good insights..
Goed om te horen!
Interessant
Zeker!